Süper Lig’de hakem kararları ve tartışmalar gündemin en sıcak konuları arasında yer almaya devam ederken, Türkiye Futbol Federasyonu'ndan (TFF) dikkat çekici bir adım geldi. Türk futbolunun marka değerini korumak ve hakem hatalarının yarattığı kaosu sona erdirmek isteyen TFF, İngiltere Premier Lig'de uygulanan hakemlik sistemini Türkiye’ye entegre etmeyi hedefliyor.Son yıllarda gerek sahada gerekse medyada sıkça tartışılan hakem performansları, futbol gündemini domine eder hale geldi. Sosyal medyada sıkça gündem olan hakem kararları, hem kulüpler arasında gerilimi artırıyor hem de Süper Lig'in uluslararası imajını zedeliyor. Bu durumu düzeltmek adına TFF, İngiltere’deki Profesyonel Maç Hakemleri Birliği (PGMOL) modelini Türk futboluna uyarlama planları yapıyor.İngiliz Modeli Nedir?
İngiltere'de 2001 yılında kurulan ve dünyada hakemlik sistemini tamamen profesyonel hale getiren ilk kurum olan PGMOL, hakemlerin eğitim, denetim ve atamalarını bağımsız bir çerçevede yönetiyor. PGMOL; İngiltere Premier Lig (PL), İngiltere Futbol Ligi (EFL) ve İngiltere Futbol Federasyonu (FA) tarafından ortaklaşa sahipleniliyor ve finanse ediliyor. Ayrıca sponsorluk anlaşmalarıyla gelir yaratarak kendi kendini finanse edebilen bir yapıya sahip.Kuruluşun görevleri arasında hakemlerin gelişimini sağlamak, performanslarını değerlendirmek, maç atamalarını organize etmek ve uluslararası standartlara uygun bir hakemlik sistemini sürdürmek yer alıyor. Sistemin başarısının arkasındaki en önemli unsur ise liyakata dayalı detaylı bir puanlama sistemi.Puanlama ve Atama Sistemi
PGMOL’nin kalbinde yer alan puanlama sistemi, hakemlerin maç içindeki her kararını detaylıca değerlendiriyor. Doğru ve kritik bir karar, hakemin puanını artırırken; yanlış ve maça etki eden bir karar ise ağır puan kayıplarına yol açıyor. Bu sistem, hangi hakemlerin büyük maçları yönetmeye daha uygun olduğunu objektif bir şekilde belirlemeyi sağlıyor.Hakemler, kendilerine özel bir sistem üzerinden haftalık sıralamalarını görerek performanslarını takip edebiliyor. Bu tablo, hakemlerin profesyonel gelişimini desteklerken, maç atamalarında önemli bir kriter oluşturuyor.Hakem Seçimi ve Görevlendirme
Sezon başında PGMOL, ligde görev yapacak hakem havuzunu belirliyor. 2024-25 sezonu için Premier Lig'de bu sayı 22 olarak belirlendi. Her hafta, bu havuzdan seçilen hakemler, belirli kriterlere göre maçlara atanıyor. Hakemin deneyimi, form durumu, geçmişteki performansı ve hatta kişisel taraftar geçmişi bile atamalarda dikkate alınıyor.Atamalar pazartesi günleri hakemlere e-posta yoluyla bildiriliyor. Eğer pazartesi günü ligde maç varsa, bu tebliğ salı gününe kaydırılıyor. Bu şeffaf sistem, hakemler üzerinde baskıyı azaltırken, atama sürecine güveni artırmayı hedefliyor.TFF’nin Hedefi Ne?
TFF, İngiltere'deki bu sistemi Türkiye'ye uyarlayarak hem hakemlerin bağımsızlığını hem de performanslarını artırmayı planlıyor. Özellikle hakemlik müessesesinin bağımsız bir yapı altında profesyonel bir çerçevede çalışması, Türk futbolunda uzun süredir devam eden tartışmaların önüne geçebilir.Hakemlerin Performansı ve Disiplin
PGMOL modelinde hakemler, yaptıkları hataların büyüklüğüne göre dinlendirilebiliyor veya belirli maçlara atanmamaları sağlanıyor. Örneğin, İngiliz hakem Mark Clattenburg, geçmişte tartışmalı bir Everton-Liverpool maçının ardından altı yıl boyunca bu iki takım arasındaki karşılaşmalara atanmadı. Böyle bir uygulama, Türk futbolunda yaşanan hakem hatalarının doğrudan sonuçlarına dair önemli bir değişim yaratabilir.Uzman Yönetim ve Yeni Bir Başlangıç
PGMOL, yönetimsel kararlarını alanında uzman isimlere emanet ediyor. Hakemlik sisteminde Howard Webb gibi deneyimli isimlerin liderliğinde profesyonel ve adil bir mekanizma işliyor. TFF'nin bu modeli benimsemesi, Türk futbolunda güvenilirliği ve rekabet seviyesini artırabilir.Türk Futbolu için Bir Dönüm Noktası mı?
TFF'nin İngiliz modelini uygulamaya geçirmesi durumunda, Süper Lig’deki hakem tartışmalarının azalması ve hakemlerin objektif değerlendirmelere tabi tutulması bekleniyor. Bu hamle, yalnızca sahadaki adaleti sağlamakla kalmayıp Türk futbolunun uluslararası prestijini de artırabilir.TFF'nin bu sistemi ne kadar kısa sürede hayata geçirebileceği ve Türk futbolunun bu değişime nasıl adapte olacağı ise merak konusu. Ancak kesin olan şu ki, İngiliz modeli, Süper Lig’in yeniden yapılandırılmasında önemli bir kilometre taşı olabilir. 
