Liselere Geçiş Sistemi (LGS), Türkiye genelinde milyonlarca öğrencinin geleceğini doğrudan etkileyen merkezi bir sınav olarak önemini koruyor. Ancak Özgür Eğitim-Sen Şanlıurfa İl Temsilcisi Vehbi Uzundağ, LGS’nin neyi, nasıl ve neden ölçtüğüne dair kapsamlı değerlendirmelerde bulunarak, mevcut sistemin öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini yeterince yansıtamadığını belirtti.
Uzundağ, sınavın temel amacının öğrencileri yerleştirmek için bir sıralama yapmak olduğunu ifade ederken, “Her dersten belirli sayıda soru sorulması temel prensip. Örneğin Matematik, Fen Bilimleri ve Türkçe’den 20’şer; Din Kültürü, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ile Yabancı Dilden ise 10’ar soru geliyor. Ancak bu soruların öğrencinin gerçek yeteneklerini ve ilgisini ölçüp ölçmediği ciddi bir tartışma konusu” dedi.
Matematik ve Fen Bilimleri’ndeki Soru Sayısı Yetersiz
Özellikle Matematik ve Fen Bilimleri gibi derinlik ve analitik düşünme becerisi gerektiren alanlarda, sadece 20 soru ile öğrencinin yeterliliğinin tam olarak belirlenmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Uzundağ, “Fen bilimlerinde deneysel düşünme, nedensellik kurma ve problem çözme becerileri test edilmek isteniyor ancak bu yetenekler test sorularıyla tam anlamıyla ölçülemiyor. Ayrıca sınav süresinin kısıtlı olması, derinlemesine düşünme yerine hızlı işlemeyi ön plana çıkarıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Dil ve Din Kültürü Sorularının Ağırlığı Tartışma Yaratıyor
LGS’de yabancı dil ve din kültürü alanlarından da önemli soru sayıları bulunduğuna dikkat çeken Uzundağ, “Fen liseleri gibi bilimsel odaklı okullarda öğrenciler yabancı dil alanında hazırlık sınıfı almıyor. Buna rağmen yabancı dil sorularının puanlamada önemli etkisi var. Bu durum eğitim politikalarında bir tutarsızlığı gözler önüne seriyor. Din kültürü dersinden sorulan soruların da LGS’de ağırlığı YKS’ye göre daha fazla, bu da merkezi sınavların ezbere dayalı, kalıplaşmış bir eğitim sistemini desteklediğini gösteriyor” dedi.
Fen Liselerinde Yabancı Dil Hazırlık Sınıfının Olmaması Çelişki Yaratıyor
Ülkenin bilimsel ve akademik potansiyelini artırmayı hedefleyen Fen liselerinde yabancı dil hazırlık sınıfının olmamasının büyük bir eksiklik olduğunu belirten Uzundağ, “Bilim dili büyük oranda İngilizce olmasına rağmen öğrencilerin bu alanda yeterli donanımı kazanması için sistemli destek sunulmuyor. Bu da sınavların ve eğitim sisteminin öğrencinin gerçek ihtiyaçlarından ziyade formal değerlere odaklandığını gösteriyor” dedi.
Çok Boyutlu ve Adaletli Ölçme Sistemine İhtiyaç Var
Türkiye’de sınav sistemleri yıllardır eleştirildiğini, ancak bu eleştirilerin genellikle yüzeysel kaldığını söyleyen Uzundağ, “Soruların sayısı, katsayılar ya da soru tipleri üzerine tartışmalar önemli ancak asıl sorun sistemin kendisinde. Öğrencinin ilgi alanları, yetenekleri, düşünme ve sorgulama becerileri gibi çok yönlü yönleri ölçen adaletli ve kapsamlı bir sistem kurulmadıkça mevcut sorunlar devam edecektir” dedi.
Özgür Eğitim-Sen Şanlıurfa İl Temsilcisi Vehbi Uzundağ, eğitim sisteminde temel ve köklü değişikliklerin yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Yalnızca sınav sorularını değiştirmek veya sayılarını artırmak yeterli değildir. Eğitimde nitelik ve ölçme felsefesinde radikal dönüşüm şarttır. Öğrencinin potansiyelini ortaya çıkaran, onun kişisel gelişimini destekleyen bir sistem en büyük öncelik olmalıdır” diye ekledi.